Op weg naar deze woning rijd je aanvankelijk door een typische verkavelingswijk vol modernistische, betonnen huizen, om je dan, na een bocht, plotseling midden in de velden te bevinden. De rust en het uitzicht waren wat de bewoners in deze oude hoeve aantrok, maar het hedendaags comfort moest er nog in worden binnen gebracht. Daarvoor werd een beroep gedaan op Bas den Older, een architect die zich heeft gespecialiseerd in het succesvol versmelten van historische bouwstijlen of elementen daarvan met éénentwintigsteeeuws woongenot.
Viel meteen in de smaak
De hoeve waarop de twee medici hun oog lieten vallen zou, wegens de grote hoeveelheid grond die erbij hoort, gewoonlijk door paardenliefhebbers zijn gekocht. “Maar die willen dan meteen een woning in uitstekende staat en dat was hier niet het geval”, zegt de man des huizes. “Er moest grondig worden gerenoveerd. We hadden in ons vorige huis veel zelf gedaan en dat waren we ook hier weer van plan, maar eerst hadden we een architect nodig. DENOLDERVLEUGELS vonden we via Pinterest. We een woning bezichtigd die Bas heeft ontworpen en die beviel ons goed. Toen we hem in de arm namen, bleek dat we ook in andere opzichten een uitstekende keus hadden gemaakt. Zijn bouwaanvraag werd meteen goedgekeurd, terwijl je daarvoor in België toch makkelijk vier of vijf keer langs de gemeente passeert. En dat voor een Nederlander.”
Brede vide
Van buiten, vooral van voren, heeft de hoeve zijn authentiek karakter volledig behouden, vanbinnen en vanachteren is er echter veel veranderd. In plaats van binnen te komen in een donkere boerderij, stap je in een ruime hal, met een brede vide die het licht vanaf de bovenverdieping naar beneden doet vallen. Links en rechts ervan zijneen bureau en een praktijkruimte. Het ‘medische’ deel van de woning is dus strikt gescheiden van het woongedeelte, want de praktijk heeft ook nog een aparte zijingang. Privaat wordt het pas bij het toilet achter het bureau, dat is behangen met vakantiefoto’s van het gezin.
Buiten is overal
Glazen deuren geven toegang tot een ruime woonkeuken en een fraai uitzicht op de uitgestrekte achtertuin en velden. ‘Buiten’ is overal in deze woning zichtbaar, net zoals er vanuit elke ruimte toegang is tot de omliggende tuin. Glas omringt de achterkant en versterkt zo de band met de omgeving. In de koudere maanden ziet iedereen de om het huis hangende mist, in de warmere schijnt de zon binnen. Bas den Older heeft er met zijn ontwerp voor gezorgd dat de bewoners maximaal profijt hebben van daglicht en de warmte van de laagstaande zon, maar dat de hitte van de hoogstaande wordt buitengehouden. Energetisch is het huis zo zuinig dat ze richting passiefwoning gaat. Er is beneden vloerverwarming en tegelijk zijn er binnen en buiten diverse gashaarden en één op bio-ethanol, meer voor extra sfeer dan voor extra warmte.
Efficiënt gebruik van opstijgende warmte
De leuningloze trap leidt naar een bovenverdieping die volledig voor de kinderen bedoeld is. De ouders hebben op het gelijkvloers hun eigen slaapkamer, dressing en badkamer, de zoon en dochter boven elk een ruime kamer waar kan worden geslapen, gestudeerd en zelfs gesport. Hun ruimtes liggen elk aan één kant van de vide. De lange gang die beide kamers verbindt is voorzien van ramen, zodat ook deze verdieping optimaal kan profiteren van daglicht. Hoewel de kamers pal onder het dak liggen is er absoluut geen sprake van een ‘zoldergevoel’. Het zijn eerder mini-woningen op zich. “Het was niet efficiënt om – vanwege de traagheid van het systeem in relatie tot een wisselend gebruik van slapen/studeren met verschillende gewenste temperaturen – boven ook vloerverwarming aan te leggen”, zegt Bas den Older “Daarom zijn er snel reagerende verwarmingselementen geplaatst. In praktijk zijn die echter maar zelden nodig, omdat de warmte in huis natuurlijk opstijgt.” De keuze voor een verdieping voor de kinderen is ook een toekomstbestendige: als ze later uit huis zijn kunnen ze er komen logeren, eventueel met kleinkinderen, en als de ouders oud worden hebben ze alle woonvoorzieningen op het gelijkvloers.
Zelfwerkende patroons
In het gebruik biedt deze hoevewoning alles wat een bewoners zich vandaag de dag wensen: van een ergonomische keuken en een regendouche tot triplebeglazing en een relaxzetel, maar zodra je buiten stapt of zelfs maar naar buiten kijkt, is het verleden van deze plek aanwezig. De charme van zo’n oude hoeve en de magie van zo’n landschap kunnen bij een minder goed doordachte renovatie makkelijk verloren gaan. Precies dat is wat Bas den Older zo feilloos aanvoelde. In zijn ontwerp heeft hij het bijzondere van woning en velden niet alleen weten te bewaren maar zelfs te benadrukken. De concretisering hebben de bewoners zelf ter hand genomen. “Natuurlijk zijn er ook ideeën onderweg gesneuveld. Ieder van ons stelde een verlanglijstje op en bovenaan dat van onze zoon stond ‘een ruime kelder’. Maar het grondwater staat hier zo hoog, dat dit onmogelijk bleek”, zegt de heer des huizes. “We hebben veel van het werk zelf gedaan en voor de rest bij voorkeur gewerkt met zelfwerkende patroons, dus kleinere bouwbedrijven. Tijdens de graafwerkzaamheden zijn we gestuit op resten van een nog ouder gebouw, dat hier blijkbaar voor de hoeve heeft gestaan. Er hebben hier stallen gestaan maar er hebben ook generaties ambachtslieden hun beroep uitgeoefend. Van die stallen is niets meer te zien, maar we hebben fruitbomen geplant en houden zelf kippen.” Ook in de details heeft men dus een link weten te leggen tussen heden en verleden.
Fotografie: Yannick Milpas
